GEREFORMEERD – Over de verrassende doorwerking van religieuze opvoeding

Mijn vrouw Ineke is mijn proeflezeres aan huis. Zij en ik kijken evaluerend terug op de eerste vijf columns. Ze herhaalt wat ze al eerder zei: ze moeten korter. Enkele lezers hebben dat ook gesuggereerd. Zoon Bart zegt dat ik moet schrijven voor een scherm, in plaats van voor iets dat gedrukt wordt. OK, dit wordt een kortere!

We praten door over de vraag waarom de columns te lang werden. Ineke: Je wilt te veel en te volledig uitleggen. En je wilt een boodschap hebben. Oef, twee dreunen tegelijk.

Te veel en te volledig willen uitleggen. Tja, schoolmeester geweest, dan krijg je dat. Maar Ineke heeft gelijk. Ik moet geen college geven per column. Het moet eerder poëtischer dan prozaïscher. Dat is natuurlijk ook de vreugde van de gepensioneerde onderwijzer: ik ben vrij mijn eigen stijl te kiezen, en die wil ik meer letterkundig dan onderwijskundig.

Een boodschap hebben. Daar zit onmiskenbaar wel wat in. Wetenschappelijk met religie, macht en spel bezig zijn – vooral de eerste twee – drukt je met je neus op het probleem van leven met verscheidenheid. Mensen zijn steengoed in het produceren van veel levensbeschouwelijke versies van de werkelijkheid. Tegelijk vinden ze het eigene toch het enige echte juiste ware. Daar komt een hoop ellende van. Dus ja, ik kan het niet helpen en wil het ook niet ontkennen: ik doe steeds meer boodschappen.

Maar dan komt Ineke met de derde dreun. Het komt door je Gereformeerde achtergrond, zegt ze. Daar zit ik dan. Met mijn verzamelde bewijzen van goed gedrag.

  • Zo had ik thuis weliswaar te maken met een Gereformeerde vader, maar mijn moeder droeg Hervormde genen over
  • heb ik bijna 50 jaar geleden besloten, ter wille van mijn huwelijk met Ineke, om van de Gereformeerde naar de Hervormde Kerk over te stappen
  • heb ik het zelfs tot ouderling in die kerk gebracht
  • heb ik in onze Kongo-tijd veel tijd in Protestantse en Katholieke kringen doorgebracht, om te ontdekken wat het christendom de Afrikanen had gebracht
  • ben ik tijdens onze Braziliaanse jaren actief geweest in Luthers verband en heb ik flink wat Pinksterdiensten bezocht
  • heb ik de oecumene altijd een warm hart toegedragen, en was dus enthousiast over de vorming van de PKN (Protestantse Kerk in Nederland) – daarna weliswaar een stuk minder vrolijk…
  • doe ik sinds een paar jaar voluit mee in een Doopsgezinde Gemeente.

BEN IK KORTOM MET ALLE SOORTEN RELIGIEUS PEK OMGEGAAN, EN DAN WORD IK VASTGEPIND OP MIJN GEREFORMEERDE HERKOMST!

Maar Ineke heeft gelijk. Ik gehoorzaam helemaal aan mijn eigen theorietjes. Religie conditioneert mensen. Dat is juist deel van haar macht. Speelruimte is er slechts in beperkte mate. Afwijking heet al snel ketterij. Alles moet tot op de letter worden uitgelegd, ja volledig. En natuurlijk is er altijd een boodschap.

Zo, nu bent u een gewaarschuwd mens. U weet welk verdorven vlees u in de kuip hebt. Maar misschien is de geest gewillig en ook nog vaardig… En overigens heb ik helemaal niets tegen een Gereformeerde herkomst, integendeel, je kunt van slechtere huize zijn. Laat Youp van ‘t Hek maar praten.

06-170913

NB reacties op columns worden in eerste instantie alleen door André Droogers gezien.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.