DOEN ALSOF

Authentiek zijn is nu een kernwaarde. ‘Doen alsof’ klinkt daarom uitgesproken negatief. En toch vullen we ons leven ongemerkt met heel veel ‘alsofs’.

We zien een toneelstuk, musical of film en gaan op in de werkelijkheid die gepresenteerd wordt. We spelen het spel mee dat dit echte werkelijkheid is, en kunnen er tot tranen toe door geroerd worden of een feel-good-gevoel aan overhouden, alsof het allemaal onszelf overkomt.

Periodiek gaan we naar de stembus. In de democratie telt elke stem. We doen alsof we meebepalen hoe de samenleving georganiseerd wordt. In feite machtigen we één persoon om tot de volgende verkiezingen als onze woordvoerder op te treden. We vertrouwen dat onze volksvertegenwoordiger standpunten inneemt die de onze zijn. Zonder tegenbericht doen we alsof dat ook zo is.

Velen van ons wonen in een huis waar een hypotheek op zit. Toch gedragen we ons als wettige eigenaar, alsof de bank niet indirect een deel van het huis bezit, als onderpand voor de lening.

Wetenschap heet de beste kennis te leveren. Veel wetenschappelijke kennis stoelt echter op onbewezen vooronderstellingen. Die dienen als uitgangspunt, en de sport is te kijken hoe ver je ermee kunt komen zonder dat ze onderuit worden gehaald. Dat kan behoorlijk lang duren. Men doet al die tijd alsof de onbewezen uitgangspunten waar zijn. En de resultaten dus ook.

We communiceren met taal. Daarbij gebruiken we woorden met een voor ons duidelijke betekenis. We doen alsof onze gesprekspartner aan die woorden dezelfde betekenis geeft – tot het moment dat we merken helemaal verkeerd begrepen te zijn. (En nu maar hopen dat u, lezer, onder ‘doen alsof’ hetzelfde verstaat als ik.)

Kortom: we moeten onszelf wel consequent voor de gek houden, want anders loopt de ‘normale’ gang van zaken gevaar. We hebben het ‘doen alsof’ nodig voor de continuïteit. Om dat te bereiken negeren we dat we doen alsof.

Klemmende slotvragen ter overdenking: hoe zit het dan met onze – al dan niet religieuze – levensbeschouwing? Van welke onbewezen vooronderstellingen gaan we uit? Houden we onszelf ook daarin voor de gek? Of moeten we wel, en doen we er verstandig aan dat vol te houden, net als in die andere voorbeelden?

148-251116

NB In verband met spam worden reacties op deze column in eerste instantie alleen door André Droogers gezien.

2 gedachten over “DOEN ALSOF

  1. Prachtige column. We hebben het doen alsof nodig, anders wordt samen leven een nachtmerrie, omdat je elke morgen wakker gemaakt wordt met een ander concept van waarheid. Het enige gevaar van doen alsof is: dat het niet meer klopt, dat mensen grote schade lijden aan het doen alsof, misschien ben je zelf, het zelf, slachtoffer geworden van het doen alsof?
    Dan stut je de religieuze overtuiging van “alsof” met het criterium: de naaste als je zelf. Dat kan wel tegen een stootje ’s nachts en het stoot je als licht in de morgen aan… Het alsof van die God met dat criterium zou ik niet willen missen. Tegen beter weten in zegt me in dit geval niets. Zou het daarom geloven heten?

  2. We praten er zo gemakkelijk over en weten intussen drommels goed dat het een ‘doen alsof’ is. Op alle gebieden, inclusief “geloof”. Probeer ondertussen alles te doen wat op onze weg komt en dat ons dwingt om ‘geloofwaardig’ te reageren.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.