40+50 dagen

In het voorjaar van 2020 droegen mijn vrouw Ineke en ik wekelijks bij aan een 40-dagenkalender, een serie van dagelijkse overdenkingen. Deze kalender was een initiatief van de Raad van Kerken in Zeist. Wij deden er aan mee vanuit de Doopsgezinde Gemeente Zeist. Elke week had een thema. De serie werd voortgezet in de 50-dagentijd, van Pasen tot Pinksteren. Na Pinksteren hebben we de serie op eigen initiatief voortgezet, nog eens vijftig dagen, tot half juli 2020. We deden dat aan de hand van zelfgekozen thema’s. Het format bleef hetzelfde.

Hieronder vind je al onze bijdragen, in totaal twintig, met steeds een afbeelding, een korte overweging van acht regels, en een haiku.


TWEEDE VIJFTIGDAGENTIJD


WEEK 7

RECREATIE

Alsof de schepping niet af was, moet er herschapen worden.
Valt moed ook te herscheppen?

De vakantie is voor het jaar wat de zevende dag is voor de week,
iedereen op herschepping.

Sommigen komen wedergeboren retour, maken een verse start.
Anderen hebben te lang na kunnen denken en zijn toe aan vakantie.

Maar ach, het recreatieterrein is het hele jaar geopend,
je mag het paradijs overdoen.

 

haiku

luchtje scheppen? kan!
maar een adampje scheppen?
vast een recreant…

 


WEEK 6

WARM

Onweer dreigt, de ijsjes smelten, zomer heerst.
Warm wordt heet, tropisch zelfs.

En toch houden we zo van warm.
Een warme persoonlijkheid, een warm gevoel.

We lopen warm voor iets
en vinden warmte behaaglijk.

Hoewel, soms krijgen we het er warm van.
Een koude oorlog is al erg, laat staan een warme.

 

haiku

ijsje tot meisje:
‘jouw vurig gezoen laat mij
van liefde smelten’.

 


WEEK 5

WEG

Die van waar een wil is,
en die van de waarheid en het leven.

Zullen we de weg vragen?
Weet u hier de weg? Is hier ergens de Ie-wie-waai-weg?

Maakt de wegwijzer ons wegwijs?
Rijdt er een trein langs de Spoorweg?

Raak niet van het padje, blijf op de Levensweg.
Maar dan nog: de brede of de smalle?

 

haiku

verslaafd aan de weg
wil een mens niet aankomen
bij het levensdoel

 


WEEK 4

ZONNEWENDE

De langste dag is onvermijdelijk
afscheid nemen van het groeiend licht.

Mooi slot van mooi seizoen,
maar van midzomer naar midwinter.

Het gevoel van halve levensduur,
het hoogtepunt gehad.

Toch maar even Sint Jan vieren.
En Kerst heeft eigenlijk ook wel iets.

haiku

de merelwekker
draait het volume terug
tijd knaagt aan de ziel

 


WEEK 3

BUITEN

Na het avondeten las vader voor uit de bijbel,
binnenkamerverhalen met opvallend veel buitengebeuren.

In de zomeravond mochten we buiten spelen
tot het donker werd en moeder riep: naar binnen!

De zomer nodigt ons naar buiten,
voegt een dimensie toe, zo goddelijk

dat we Gods adres verhaspelen:
buiten? natuur? boven? of toch: naar binnen?

 

haiku

de monnik dacht dacht,
denkend werd binnen buiten
en buiten binnen

 


WEEK 2

 

ZOMER

De topper van de seizoenen, uitnodigend beeld
voor het goede leven, de beste levensfase, de Schone Voleinding.

Tijd voor vakantie naar wat we een paradijsje noemen,
al steken de muggen, ook Gods schepsels, en kan het er duivels heet zijn.

Tijd ook om thuis te genieten van eigen tuin,
en er anderen over te vertellen, in geuren en kleuren.

Zomer: welkome tussentijd die niet lang genoeg kan duren,
nadat de lente is ontloken en voordat de herfst verwelkt.

 

haiku

dat zomergevoel
verliefd zijn op een seizoen
tijd om te zoenen

 


WEEK 1

PINKSTERDRIE

Achterop de fiets bij vader naar Coolsingel-bloemenmarkt.
Bloeigoed kiezen voor de grote zomer. Herinnering.

Extra Pinksterdag, want eerstvolgend feest pas Kerst.
Al prolongeert de kerk het Pinksterfeest nog één zondag: Trinitatis.

Een oneven getal. Opengebroken cirkel, maar gehalveerd hart.
Scheepsrecht, de sprookjes met drie opdrachten, de preek in drie punten.

En als aanleiding de drievoudige Pinkster-God, te veel voor puur mono.
Die van alle goede dingen.

 

haiku

tussen de nachten
de dagen van je leven
steeds tot drie tellen

 



EERSTE VIJFTIGDAGENTIJD


WEEK 7

Troost

 

‘De beloofde trooster is de wet geschreven in ons hart’,

aldus de predikant tijdens catechisatie over de Pinkstergeest.

 

‘En dan niet de letter maar de geest van de wet. Geen legalisme,

maar de scheppende geest, de bries over het oerwater’.

 

Later begrepen we dat de trooster vooral een troosteres was,

de vrouwelijke kant van de drie-eenheid, de wet als voertuig van liefde.

 

Genoegdoening voor de uit de weg geruimde profeet,

stille getuige in zijn geest.

 

 

haiku

 

In de stille tuin

ritselen groene blaadjes.

Daar gaat troost van uit.

 


WEEK 6

WACHTEN

 

Wacht ff! Even geduld! Bedankt voor het wachten!

(met dat zangerig verhoogde ‘wachten’ op het eind)

 

Wachten is nadenken over wat je niet hebt maar wel wilt.

Je geeft je rekenschap van wat er was maar verdween.

 

Wachten is geloven, tegen beter weten in.

Hopen dat Pasen en Pinksteren op één dag zullen vallen.

 

En in de tussentijd net doen of het wel goed komt.

Het is er niet meer, misschien al wel, het wordt verwacht.

 

 

haiku

 

wachtkamer lente

voorportaal van de zomer

ontkent barre herfst

 

 


WEEK 5

AFSCHEID

 

Een afscheidspreek, tussen Pasen en Pinksteren herlezen.

Een godsdienststichter krijgt jaarlijks het laatste woord.

 

Maar wij? Van wie of wat nemen we afscheid?

Wanneer stamelen wij ons afscheidswoordje?

 

Leven is eerst vergaren en dan loslaten,

kleiner gaan wonen, steeds minder dierbaren.

 

Leven is verweesd wachten op de Geest.

Geven en krijgen.

 

 

haiku

 

gaan de weg, nooit thuis,

ver trekken en vertrekken

altijd die pelgrim

 


WEEK 4

ZING!

 

Geen Mattheüs, geen Songfestival, geen Aubade, geen kerklied.

Alleen de vogels trekken zich goddank nergens iets van aan.

 

Wanneer wordt onze stem bevrijd?

Wanneer valt Bevrijdingsdag dit jaar?

 

Zolang zingen we vanbinnen, fleuren onze stemming op,

hooggestemd van verwachting,

 

toch nog een bescheiden loflied.

De engel op onze schouder neuriet mee in ons oor.

 

 

haiku

 

de vogels fluiten

omstandigheden maken

de mens sprakeloos

 


WEEK 3

GOEDE EN SLECHTE HERDERS

 

Zoek je eigen weg, wees authentiek!

Maar als je de weg kwijt bent? Of eenzaam alleen?

 

Dom schaap! Wat kijk je nu schaapachtig uit je ogen!

En wat loop je verloren…

 

Toch maar een kudde zoeken?

Of hopen op een betrouwbare herder die jou zoekt?

 

Vreemd, die ene herder die nota bene ook lam is.

Een raar voorbeeld ter navolging?

 

 

 

haiku

 

aangenaam verward

het een en ook het ander

lijkt een mensenkind

 


WEEK 2

VERSCHIJNINGEN

 

De Heer was waarlijk opgestaan,

maar het blijft gewoon corona-tijd, dood = dood.

 

Die veertig dagen waren zinnige tussentijd,

maar het gaat maar door, nu zelfs vijftig, zinnig?

 

Toch maar even eigenzinnig tegendraads,

tegen het betere weten in. Of juist dankzij.

 

Er verschijnt soms iets, tussen regels door,

tussen het dorre blad. Zelfs na een virus.

 

 

haiku

 

kijk ietsje verder

lente na herfst en winter

ondergronds groeit het

 


WEEK 1

TUIN

 

onbewoond gebied, grenzend aan het huis,

stukje natuur, maar wel getemd en vermooid

 

echo in het heden van de hof van eden,

klein paradijs, je mag er blijven

 

voorschot op het feest van de geest,

die van het zweven over de wateren

 

scheppingskracht, opnieuw gegeven,

bevestiging van herwonnen leven

 

 

haiku

 

ontluikend tuingroen

voorspel van uitbundigheid

leven ontkent dood

 


VEERTIGDAGENTIJD


WEEK 6

Niets

Die situaties waarin je je ontkend voelt,

je eigenheid per uitroepteken genegeerd,

 

blootgesteld en uitgekleed,

zoals je ooit kwam, zoals je zult gaan.

 

En dan in staat zijn van de andere kant te kijken,

de uitdaging van de leegte, de schoonheid van zwijgen.

 

Heilzame puurheid ontdekken,

je bedoeling herijken.

 

 

haiku

 

in de mist kijken

niets ontwaren, toch op pad

naakte waarheid zien

 


WEEK 5

Besef

 

Afkomst, opvoeding, relaties, werk, levensgeschiedenis –

soms dringt het tot je door dat je de gevangene bent van je persoonlijke identiteit.

 

Gevestigde machten, gebruikelijke gedragspatronen, de definitie van normaal –

soms dringt het tot je door dat je opgesloten zit in een maatschappelijke dwangbuis.

 

Gesloten cirkels, driehoeken, vierkanten…

Waar zit de opening?

 

En dan toch, tegen beter weten in, het besef

van de keerzijde, het anti-lijden, het uiteindelijke inzicht.

 

 

haiku

 

besef je het wel?

besloten voorstellingen

maar open einde

 


WEEK 4

Uitstel

 

Uitstel valt onder de slechte adviezen.

Stel niet uit tot morgen… En afstel als voorspelbaar resultaat.

 

Doordenkers hanteren uitstel als probleemoplosser:

laat maar even gaan, dat komt vanzelf goed.

 

Uitstel als geloofshouding vermijdt het onvermijdelijke.

Wijsheid kan verbrokkelen, maar ook verrassend overeind komen.

 

Het vallen op de lijdensweg wordt gevolgd door opstaan.

Uitstel in geloofszaken heeft opstanding tot uitkomst.

 

 

haiku

open de ruimte

schep uitstellend perspectief

sta opvallend op

 


WEEK 3

 

Verbonden
Hoe voel je je verbonden met wie gemarginaliseerd wordt?

Lukt het je iemand een hart onder de riem te steken?

 

Kun je in de buitenstaander een medemens te ontdekken?

Mag zo iemand haar hart uitstorten bij jou?

 

Vreemdeling Simon, uit Cyrene, had het hart op de goede plek.

Nu ja, er was enige Romeinse dwang, maar toch.

 

Tussen vonnis en terechtstelling geeft hij het goede voorbeeld.

Goed voor een eervolle vermelding in het evangelie.

 

 

haiku

door de marge heen

elkanders lasten dragen

mens over de grens


WEEK 2

Spiegel

 

Moeder en kind vormen voor de geboorte één lichaam.

Dat schept een vertrouwensband, ook als er twee lichamen zijn.

 

Vertrouwen heeft aan een blik genoeg,

zelfs als het kind de taal heeft ontdekt.

 

Medelijden is voor moeder en kind mede lijden.

Over en weer wil men elkaar leed besparen.

 

Jezus en zijn moeder zijn als alle mensen.

Daarom is het zo herkenbaar wat ze meemaken.

 

Het lijden verandert er niet door,

en toch wel.

 

 

haiku

moeder en haar zoon

woordloos mede lijden

ervaring delen

 


WEEK 1

Draagkracht

 

Lukt het om draagkracht te tonen en tegelijk kwetsbaar te zijn?

Is het mogelijk kracht te vinden in zwakte?

 

Omkering kan zorgen voor een nieuw perspectief.

Je moet er alleen wel in geloven.

 

De omkering vanuit het geloof wordt al snel vreemd gevonden.

De leerlingen zullen gefronst hebben toen hun meester zijn kruis droeg.

 

Maar de omkering kan grenzen verleggen, normaliseren wat abnormaal is.

Zwakte wordt het nieuwe sterk.

 

Draagkracht dient om elkaars lasten te torsen.

Kracht werkt zonder tot macht te worden.

 

 

haiku

omkering kenmerkt

op het kruispunt van keuzes

dat vreemde geloof